ارمیا؛ نماد ضعف فرهنگی ما!
سری سوم از آکادمی موسیقی گوگوش که از شبکه من و تو پخش گردید، با یک تفاوت محسوس نسبت به سال‌های گذشته همراه بود و آن هم حضور یک زن محجبه برای مسابقه بود که در نهایت نیز موفق به کسب مقام اول و کسب جایزه ۲۵ هزار دلاری شد.
این موضوع در سایت‌ها و رسانه‌های مختلف با واکنش‌های متفاوتی همراه بود که مخالفان و موافقان زیادی را با خود همراه نمود که هر یک استدلال‌های متفاوتی را در این زمینه بیان نمودند؛ اما در این نگارش قصد داریم به مباحث قدیمی و جدید دیگری در این موضوع بپردازیم.
یکم. فتاوا
مهمترین بحثی که در پیرامون شخصیت ارمیا صورت پذیرفت، بحث خوانندگی زنان بوده است که عده‌ای آن را مطلقا حرام و ناصحیح برشمردند و عده‌ای نیز آن را امری بلا اشکال در نظر گرفته‌اند.
فتاوای مراجع پیرامون خوانندگی زنان متفاوت می‌باشد که عده‌ای از مراجع اعظام آن را مطلقا حرام و عده‌ای نیز منوط به غنا و نظر شنونده قرار داده‌اند.
آیت‌الله العظمی سیستانی
سؤال: گوش‌دادن به موسیقى، چه مردٰ خواننده آن باشد و چه زن و همچنین داخلى باشد و یا توسط خواننده‌هاى خارج از کشور باشدٰ، چه ایرانى باشد و چه به زبان غیر ایرانىٰ چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر مناسب لهو و لعب باشد جایز نیست.
مقام معظم رهبری
اگر صداى زن (چه به صورت تک‌خوانی و یا همخوانی با زنان و یا با مردان) به صورت غنا نباشد و گوش‌دادن به صداى او هم به قصد لذت و ریبه نباشد و مفسدهاى هم بر آن مترتّب نگردد، اشکال ندارد. اگر مفسده داشته باشد و یا تحریک شهوت بکند، جایز نیست.
خواندن به صورت غنا توسط هر یک از مرد یا زنٰ چه از طریق نوار کاست باشد و یا از طریق رادیو و چه همراه موسیقى باشد و یا نباشد، چه حکمى دارد؟
غنا حرام است و خواندن به صورت غنا و گوش دادن به آن جایز نیست، اعم از اینکه توسط مرد باشد یا زن و بطور مستقیم باشد یا از طریق نوار و همراه با نواختن آلات لهو باشد یا نه.
آیت‌الله بهجت
گوش دادن به آواز زن خواننده بنابر احتیاط واجب جایز نیست، هرچند قصد ریبه و لذت نباشد.
یا برخی دیگر فرموده‌اند: «گوش‌فرا دادن به خواننده زن، جایز نیست>
لذا ادله اینکه تمامی مراجع آن را مطلقا حرام می‌دانندٰ صحیح نمی‌باشد ولی در بحث غنا تفاوتی میان زنان و مردان نیست، لذا محوریت موضوع با توجه به مباحث فوق خوانندگی زنان تغییر می‌یابد.
دوم. حجاب؛ رفتار است نه پوشش!
خوانندگی زنان با حجاب منوط به این بحث می‌گردد که آیا حجاب تنها پوشش است یا رفتار؟
موضوعی که در جامعه ما به طور جدی موردتأکید قرار گرفته است و تاکید بر آن می‌شود بدینگونه است که فرایند پوشش ظاهری اهمیت بالایی دارد و لزوما به رفتار صحیح منجر می‌گردد. حال اینکه فرآیند دقیقا به‌طور معکوس باید تعریف گرددٰ. یعنی ابتدا فرد باید ارزش‌هایش به رفتار تبدیل گردد و این رفتار به سمت پوشش ظاهری یا حجاب برون‌داد داشته باشد. در غیر اینصورت نمی‌توان به طور قطع اعلام نمود که فردی که محجبه است لزوما رفتار صحیحی نیز صورت می‌دهد.
حال بر سر مصداق که داریم این موضوع را مورد بررسی قرار می دهیم، پوشش ظاهری ارمیا در حالت عادی بلا اشکال و کامل و در مسابقه نیز به مانند بخشی از جامعه ما در روابط فامیلی و دوستانه بود اما از نظر برخوردی چندین نکته وجود داشت که عملا حجاب داشتن وی را تحت تاثیر قرار می‌داد:
اولا در خوانندگی حرکات بدن و گاهی ابراز احساسات و گاهی عشوه‌گری را با خود به همراه دارد که عملا کارکرد حجاب را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
ثانیا ارتباط با جنس مخالف یا به اصطلاح رایج نامحرم به صرف داشتن حجاب صحیح نمی‌گردد، بلکه رفتار مهم می‌باشد، یعنی نوع رفتار، نوع صحبت‌کردن، میزان صمیمیت با فرد مقابل تعیین‌کننده می‌باشد و إلا بسیاری از افراد بی‌حجاب وجود دارند که در نوع برخورد بسیار عفیفانه‌تر از افراد با ظاهر محجبه برخورد می‌کنند.
سوم. ارمیا نماد یکی از شبهات نسل سوم و چهارم
رفتار ارمیا باعث علنی‌ترشدن شبهه‌ای شده است که در ذهن بسیاری از دختران نسل سوم و چهارم در بسیاری از مسائل وجود دارد که یکی از آن‌ها خوانندگی است. این سوال در کنار سوالاتی دیگری که در سال‌های گذشته از طریق آکادمی گوگوش و سایر برنامه‌های ماهواره قرار گرفته است. سوالاتی نظیر “چرا ما نمی‌توانیم بخوانیم"، “چرا ما با یکدیگر دست نمی‌دهیم"، “مگر ما به دوستانمان شک داریم که نمی‌توانیم همدیگر را بغل کنیم” و موارد مشابه دیگر ایجاد شده بود؛ نسل را برای تغییر سبک زندگی آماده می‌نماید و افراد جامعه را دچار درگیرشدن با سوالاتی می‌نماید که در جامعه و رسانه‌ها چندان پاسخی برای آن‌ها وجود ندارد و این تبعات ننگین و درگیری میان افراد و جامعه را به همراه دارد.
بخش پایانی: ضعف‌های فرهنگی ما مشهود است.
ارمیا نشان داد که ما در فرآیند دینی‌کردن و نهادینه‌کردن ارزش‌ها در جامعه دچار مشکل جدی هستیم. در جامعه نتوانسته‌ایم با توجه به وضع بروز شدن آن پاسخ مناسبی را برای شبهاتی که بوجود می‌آید ارائه نماییم و این سبب گردیده است که دچار مشکلات فرهنگی که شاهد هستیم داشته باشیم.
باید پذیرفت که سوالات و شبهات جدید پاسخ‌های جدید و متقن می‌خواهد و ارمیا نمادی از این بی‌پاسخی‌های ما بود.