در دهه هفتاد و با ورود کارشناسی تکنوکرات در بدنه و ساختار دولت و اعتماد لجام گسیخته به مبانی نظری غربی و رشد و توسعه علوم انسانی در کشور، موضوع کنترل موالید (کاهش جمعیت) قوت و شدت گرفت. واحد های دانشگاهی تنظیم خانواده، آموزش های عمومی و اجباری ازدواج، تبلیغات گسترده شهری و هجوم رسانه های جمعی با عناوینی چون “فرزند کمتر، زندگی بهتر"، “دو بچه کافی است"، “بحران جمعیت بر کره زمین” و … از عومل کاهش رشد جمعیت در کشور گردید. پاسخ به شبهات فوق از پایگاه دینی (آیات و روایات) نیز نکته ای مغفول در منبرهای دینی، رسانه ها و آموزش های اعتقادی بود.
در این مجال قصد این می رود تا با بررسی آیات قرآن کریم و کلام ائمه معصومین(علیهم السلام) به سوالاتی چون:
زمين گنجايش اين همه جمعیت را دارد؟
آیا زندگی بهتر با فرزند کمتر محقق می شود؟
آیا با گسترش جمعیت فاجعه ای بر روی زمین رخ خواهد داد؟
پاسخی صحیح و منطقی دهیم.
خداوند گنجايش زمين براي زندگان و مردگان را تضمين فرموده است
خداوند در قرآن کریم، گنجايش زمين را براي زندگان، و دفن مردگان، تضمين فرموده است.
أَلَمْ نَجْعَلِ الأرْضَ كِفَاتًا * أَحْيَآءً وَ أَمْوَ’تًا. [1]
«آيا ما به زمين گنجايش فراگيري، و حمل زندگان و مردگان را نداده‌ايم؟!»
علی رغم تبلیغات منفی غرب نسبت به کنترل جمعیت که غالباً در کشورهای جهان سومی و خاصتاً کشورهای اسلامی صورت می پذیرد، می بینیم در کشورهای انگلستان جمعيّت 61 ميليون، فرانسه 62 ميليون، و در كشور آلمان قريب 82 ميليون نفر است. و در جمهوری اسلامی ايران كه مساحتش به تنهائي برابر مساحت اين سه كشور است، چگونه گنجایش این جمعیت را ندارد؟!
با وجود آنكه ایران اسلامی از جهت‌ذخائر معدنی و نفتی، زمين‌هاي زراعتي و دامداري از ممتاز ترین كشورهاي جهان است. ولي در کشورهای فوق الذکر این ذخایر و ثروت ها یا وجود نداشته و یا در حداقل می باشد.
این سوال اساسی پیش می آید که افزایش جمعیت برای غرب آری، برای ما نه؟
ترغيب اسلام به ازدواج و تكثير اولاد
اين گونه زندگي فرسايشي و توأم با نكبت و خواري و مهر بردگي را قياس كنيد با تعليم قرآن و هدايت آن به سوي سُبُل سلام، و طرق عافيت و برومندي و عزّت كه به مالداران و متمكّنين دستور مي‌دهد:
وَ أَنكِحُوا الأيَـٰمَی‌ٰ مِنكُمْ و الصَّـٰلِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَ إِمَآئِكُمْ إِن يَكُونُوا فُقَرَآءَ يُغْنِهِمُ اللَهُ مِن فَضْلِهِ وَ اللَهُ وَ’سِعٌ عَلِيمٌ. [2]
«و به نكاح درآوريد مردان بی‌زن، و زنان بی‌شوهر را كه از خودتان هستند، و شايستگان ازغلامهاي خودتان، و از كنيزهاي خود را! و اگر آنها فقير باشند (باكي نيست زيرا) خداوند از فضل خود آنها را بی‌نياز مي‌نمايد؛ و خداوند واسع يعني: پرظرفيّت و متحمّل، و عليم يعني: داناست.»
شيخ حرّ عامِلي از كلينيّ با سند متّصل خود از حضرت باقر عليه‌السّلام روايت كرده است كه: رسول خدا (ص) فرمود:
تَزَوَّجُوا بِكْرًا وَلُودًا، وَ لاتَزَوَّجُوا حَسْنَآءَ جَمِيلَةً عَاقِرًا! فَإنِّي أُبَاهِي بِكُمُ الأمَمَ يَوْمَ الْقِيَمَةِ.[3]
«با دخترانی كه استعداد زائيدن در آنها هست ازدواج نمائيد! و با زن زيبایی كه نازا و عقيم باشد ازدواج منمائيد! زيرا كه من به شما افراد امّت در روز قيامت بر سائر امّت‌ها مباهات مي‌نمايم!»
از مرحوم كلينيّ با إسناد خود از حضرت امام رضا عليه السّلام روايت كرده است كه: رسول خدا (ص) به مردي فرمود:
أَمَا عَلِمْتَ: أَنَّ الْوِلْدَانَ تَحْتَ الْعَرْشِ يَسْتَغْفِرُونَ لٓأبَآئِهِمْ يَحْضِنُهُمْ إبْرَاهِيمُ؛ وَ تُرَبِّيهِمْ سَارَةُ فِي جَبَلٍ مِنْ مِسْكٍ وَ عَنْبَرٍ وَ زَعْفَرَانٍ. [4]
«مگر نميداني كه فرزندان در زير عرش خداوند، براي پدرانشان از خداوند طلب غفران مي‌نمايند. إبراهيم خليلِ پيغمبر، آنها را در دامان خود مي‌پرورد و ساره زوجه او آنها را تربيت مي‌كند، در كوهي كه همه‌اش از مُشك و عنبر و زعفران است.»
و نيز از كلينيّ با سند متّصل خود، از جابربن عبدالله انصاري روايت است كه او گفت: ما در حضور رسول خدا (ص) بوديم كه فرمود:
إنَّ خَيْرَ نِسَآئِكُمُ الْوَلُودُ الْوَدُودُ الْعَفِيفَةُ ـ الحَديث.[5]
«بهترين زنان شما كسي است كه زياد بچّه بزايد، و زياد شوهرش را دوست داشته باشد، و با عفّت باشد ـ تا آخر حديث.»
و نیز از مرحوم صدوق با إسناد خود از حضرت باقر عليه السّلام روايت نموده است كه: رسول خدا (ص) فرمود:
مَا يَمْنَعُ الْمُؤْمِنَ أَنْ يَتَّخِذَ أَهْلا لَعَلَّ اللَهَ يَرْزُقُهُ نَسَمَةً تُثَقِّلُ الارْضَ بلا إلَهَ إلا اللَهُ. [6]
«چه جلوگير ميشود از مؤمن كه براي خود زوجه‌اي بگيرد، به اميد آنكه خداوند ذي روحي(فرزندی) را نصيب او كند، تا زمين را به لا اله الا الله سنگين نمايد؟!»
هيچ بنائي در اسلام محبوب تر از ازدواج و خانواده نیست
از مرحوم صدوق با إسناد خود از حضرت امام محمّد باقر عليه السّلام روايت است كه: رسول خدا (ص) فرمود:
مَا بُنِيَ بِنَآءٌ فِي الاسْلامِ أَحَبُّ إلی اللَهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ التَّزْوِيِجِ.[7]
«هيچ بنائي در اسلام محبوب‌تر از بناي تزويج، در نزد خداوند عزّ و جلّ پايه‌گذاري نشده است.»
و نيز از مرحوم صدوق در «خصال» در حديث أربعمأة از أميرالمؤمنين (عليه‌السلام) وارد است كه فرمود:
تَزَوَّجُوا فَإنَّ التَّزْوِيجَ سُنَّةُ رَسُولِ اللَهِ صَلَّی اللَهُ عَلَيْهِ وَ ءَالِهِ فَإنَّهُ كَانَ يَقُولُ: مَنْ كَانَ يُحِبُّ أَنْ يَتَّبِـعَ سُنَّتِي فَإنَّ مِنْ سُنَّتِيَ التَّزْوِيجَ. وَ اطْلُبُوا الْوَلَدَ! فَإنِّي مُكَاثِرٌ بِكُمُ الأمَمَ غَدًا وَ تَوَقَّوْا عَلَی أَوْلادِكُمْ مِنْ لَبَنِ الْبَغِيِّ مِنَ النِّسَآءِ وَ الْمَجْنُونَةِ فَإنَّ اللَبَنَ يُعْدِي. [8]
«ازدواج كنيد! زيرا كه تزويج سنّت رسول خدا صلّی الله عليه و آله و سلّم است! چون او چنين ميگفت: كسي كه دوست دارد از سنّت من پيروي كند، بداند كه: از جمله سنّت من ازدواج است. و دنبالِ پيدا كردن بچّه باشيد! زيرا كه من در فرداي قيامت با شما امّت مسلمان، ميخواهم تعداد امّتم را از سائر امّت‌ها بيشتر كرده باشم! و متوجّه باشيد كه از شيرِ زن زناكار و زن ديوانه به بچّه‌هاي خود ندهيد! زيرا كه شير اثر ميگذارد و از آن زن به طفل سرايت مي‌كند.»[9]
از احادیث شریف فوق استفاده می شود كه: دين مقدّس اسلام تا چه اندازه در امر زواج و تشکیل خانواده اهتمام دارد؛ و تا چه اندازه در تكثير نسل، و زيادي أولاد ترغيب و تشويق بعمل آورده است.
[1] ـ آيه 25 و 26 سوره المرسلات
[2] ـ آيه 3، سوره النّسآء
[3] ـ آيه 32، سوره النّور
[4] ـ «وسآئل الشّيعة» ج 14، باب 17، ص 34 و 35؛
[5] ـ «وسآئل الشّيعة» ج 14، باب 16، ص 33 و 34
[6] ـ همان ، ص 34
[7] ـ همان ، باب 1، ص 3
[8] ـ «وسآئل الشّيعة» ج 14، باب 1، ص 3
[9] ـ «شهاب الاخبار» ص 14 شمارۀ 29
